Nhạc Nga cho người tập hát

Xin giới thiệu đôi lời về bộ phim “БАЛЛАДАОСОЛДАТЕ”"Ballad of a Soldier" do xưởng phim Mosfilm sản xuất năm 1959 là một bộ phim đề tài chiến tranh của Điện ảnh Xô Viết do Grigori Chukhrai đạo diễn. Bộ phim là một trong số ít các phim Liên Xô nổi tiếng ở nước ngoài. Phim lấy bối cảnh chiến tranh thế giới thứ II với nhân vật chính là chàng lính trẻ Alyosha và chặng đường về nhà thăm mẹ của anh. Trên đường đi anh đã gặp và tiếp xúc với nhiều người, nhiều cảnh ngộ trong chiến tranh. Mặc dù có đề tài chiến tranh nhưng các cảnh chiến tranh trong phim không nhiều, thay vào đó là những góc quay tuyệt đẹp và mối tình lãng mạn giữa Alyosha và cô gái Shura nảy nở ngay trong chiến tranh. Bộ phim đã giành được nhiều đề cử và giải thưởng trong các LHP danh tiếng trong đó có giải BAFTA năm 1961, giải đặc biệt (Special Jury prize) của LHP Cannes năm 1960 và các đề cử giải Oscar cho Kịch bản hay nhất và đề cử giải Cành cọ vàng cho phim hay nhất.
Khi tham gia bộ phim cả 2 diễn viên chính là Vladimir Ivashov và Zhanna Prokhorenko đều mới chỉ 19 tuổi, bằng tuổi với nhân vật của họ trong phim, và không có nhiều kinh nghiệm diễn xuất. Sau này Grigori Chukhrai có nói về sự lựa chọn của ông: "Đúng là rất mạo hiểm khi lựa chọn 2 diễn viên thiếu kinh nghiệm vào vai chính, nhưng sự mạo hiểm đó đã không làm tôi hối hận. Vladimir và Zhanna đã mang lại một gam màu quý giá cho bộ phim, tình yêu và lòng nhiệt tình của tuổi trẻ."
“БАЛЛАДАОСОЛДАТЕ”"Ballad of a Soldier" rất khác với các bộ phim chiến tranh của Liên Xô, không mang nặng tính chất tuyên truyền, nhưng bộ phim vẫn giữ nguyên vẹn tinh thần Liên Xô trong nó, với cách thức làm phim đậm chất điện ảnh Xô viết với các đột phá trong góc quay. Bộ phim được cả các nhà phê bình phim của Mỹ (vốn không ưa thích phim Châu Âu) ca ngợi là một bộ phim kinh điển và được tờ New York Times đưa lên thành một biểu tượng điện ảnh.

БАЛЛАДА О СОЛДАТЕ – BÀI CA NGƯỜI LÍNH“ЭДУАРД ХИЛЬ”Музыка: В.Соловьев-Седой - Слова: М.Матусовский


Полем, вдоль берега крутого,
Мимо хат,
В серой шинели рядового
Шел солдат.
Шел солдат, преград не зная
Шел солдат, друзей теряя,
Часто, бывало,
Шел без привала,
Шел вперед солдат.


Trên cánh đồng, dọc theo bờ dốc đứng,
Gần những ngôi nhà,
Trong áo khoác xám của người binh nhì
Có người lính đang bước đi.
Người lính bước đi chẳng hề biết trở ngại
Người lính bước đi, thất lạc bạn bè,
Chuyện vẫn thường xẩy ra như thế,
Người lính bước đi không dừng chân,
Người lính đang tiến về phía trước.

Шел он ночами грозовыми
В дождь и град
Песню с друзьями фронтовыми
Пел солдат.
Пел солдат, глотая слезы,
Пел про русские березы,
Про кари очи,
Про дом свой отчий,
Пел в пути солдат

Anh đi qua những đêm giông tố
Trong những trận mưa và mưa đá
Người lính hát vang.
Bài ca cùng đồng đội ngoài mặt trận
Người lính hát, nuốt những giọt lệ rơi,
Hát về những cây bạch dương của nước Nga,
Về những đôi mắt huyền,
Về ngôi nhà thân yêu của mình,
Người lính hát trên đường

Словно прирос к плечу солдата
Автомат-
Всюду врагов своих заклятых
Бил солдат
Бил солдат их под Смоленском,
Бил солдат в поселке энском,
Пуль не считая,
Глаз не смыкая,
Бил врагов солдат.

Dường như bám vào vai người lính
Một khẩu tiểu liên -
Người lính đánh
Kẻ thù khốn kiếp của mình ở khắp nơi
Người lính đánh chúng tại Smolensk
Người lính đánh trong làng Enski
Đạn không đếm
Mắt không nhắm,
Người lính giết lũ giặc.

Полем, вдоль берега крутого
Мимо хат
В серой шинели рядового
Шел солдат
Шел солдат, слуга Отчизны,
Шел солдат во имя жизни,
Землю спасая,
Мир защищая,
Шел вперед солдат!

Trên cánh đồng, dọc theo bờ dốc đứng,
Gần những ngôi nhà,
Trong áo khoác xám của người binh nhì
Có người lính đang bước đi.
Người lính đang đi, là đầy tớ của Tổ quốc,
Người lính đang đi chính vì cuộc sống,
Cứu nguy trái đất,
Bảo vệ hòa bình,
Người lính tiến về phía trước!


Tp. Hồ Chí Minh 22.12.2010
Minh Nguyệt dịch

ПРОЩАНИЕ – CUỘC CHIA TAY


Xin giới thiệu với các bạn bài hát có tên là “ПРОЩАНИЕ – CUỘC CHIATAY”, hay còn gọi là “Прощальная Комсомольская” “Khúc hát chia tay của đoàn thanh niên”. Đây là bài hát được viết vào thời kỳ nội chiến ở Nga, các nam nữ thanh niên theo lời hiệu triệu của lãnh tụ Bonsevic đã lên đường chiến đấu chống quân bạch vệ. Khi chia tay nhau lên đường, họ chúc nhau những điều tốt đẹp nhất và hò hẹn với nhau tới ngày chiến thắng trở về quê hương.


ПРОЩАНИЕ – CUỘC CHIA TAY
Музыка: Дм. Покрасс - Слова: М. Исаковский (х/ф Офицеры)

Дан приказ: ему - на запад,
Ей - в другую сторону...
Уходили комсомольцы
На гражданскую войну.

Nhậnlệnhchàng đivềphíaTây,
Cònnàng- thì lạivềhướngkhác
Những đoànviênthanhniênra đi
Đểthamgiavàocuộcnộichiến.

Уходили, расставались,
Покидая тихий край.
"Ты мне что-нибудь, родная,
На прощанье пожелай".

Họra đi, rồichiataynhau,
Bỏlạicảmiềnquê thanhbình.
“Hỡiemyêuhãychúcchoanhnhé,
Điềugì đó trướclúcchiatay”.

И родная отвечала:
"Я желаю всей душой, —
Если смерти, то - мгновенной,
Если раны - небольшой.

Và bạngáithânyêutrảlời:
“Emchúcanhvớicảtấmlòng,
-Nếucó chếtthì đếnngaytứckhắc,
Nếubịthươngthì chỉbị nhẹthôi.

А всего сильней желаю
Я тебе, товарищ мой,
Чтоб со скорою победой
Возвратился ты домой".

Và chúcanhluônđượcmạnhkhỏe
Hỡingười đồngchí củaem ơi,
Để mau chónggiành đượcchiếnthắng
Anhlạitrởvềvớiquê hương”.

Он пожал подруге руку,
Глянул в девичье лицо:
"А еще тебя прошу я —
Напиши мне письмецо".

Chàngnắmchặttayngườibạngái,
Và ngướcnhìngươngmặttrẻtrung:
“Anhcònmuốnyêucầuemnữa-
Viếtchoanhvài dòng nhé ngheem”.

"Но куда же напишу я?
Как я твой узнаю путь?" —
"Все равно, - сказал он тихо,
Напиши... куда-нибудь!"

“Nhưngembiếtgửithư đi đâu?
Emlàmsaobiết đườnganh đi?”-
“Chàngkhẽnói- Dẫu saocũngđược,
Hãygửivềnơinào đó ngheem!”.

Дан приказ: ему - на запад,
Ей - в другую сторону...
Уходили комсомольцы
На гражданскую воину.

Nhậnlệnhchàng đivềphíaTây,
Cònnàng- thì lạivềhướngkhác
Những đoànviênthanhniênra đi
Đểthamgiavàocuộcnộichiến.

TP. Hồ Chí Minh 12.08.2012
Minh Nguyệt dịch.

Xin gửi tới các bạn một bài hát rất vui nhộn của Oleg Gasmanov tặng cho các chàng và vợ thủy thủ có tên là: “МОРЯЧКА- NGƯỜI VỢ THỦY THỦ”. Tuy đã ở lứa tuổi 60 nhưng ca sĩ vẫn hát rất khỏe mạnh, phong thái trẻ trung.

МОРЯЧКА- NGƯỜI VỢ THỦY THỦ“ОЛЕГ ГАЗМАНОВ”

Над морской тишиной, над крутой над волной,
Две вечерние звезды, две дороги две судьбы.
И одна из них зовет через волны на восток,
А другая тянет к дому, снова в порт меня зовет.
Дома долго мне нельзя, сердце просится в моря.
Посмотреть как в океане начинается заря.
Но как только горизонт первый берег зачеркнет,
Меня снова тянет к дому, снова в порт меня зовет.

Припев:Ты морячка, я моряк.
Ты рыбачка, я рыбак.
Ты на суше, я на море,
мы не встретимся никак.
Я любимой объяснял, как лебедка тянет трал
А она не хочет слушать, хочет чтоб поцеловал.
Я любимой говорил, как в моря свои ходил,
А она не хочет слушать, хочет крепче чтоб любил.
Припев:Ты морячка, я моряк.
Ты рыбачка, я рыбак.
Ты на суше, я на море,
мы не встретимся никак.
Я наверное не зря в этот раз ходил в моря
Наменял я там подарков, ждет их вся моя родня.
Скоро наши молодцы все швартовые концы
Намотают на кнехты и причалят корабли.
Припев:Ты морячка, я моряк.
Ты рыбачка, я рыбак.
Ты на суше, я на море,
мы не встретимся никак.
TP. Hồ Chí Minh 11.05.2012
Minh Nguyệt dịch

ДО СВИДАНЬЯ, МОСКВА -TẠMBIỆTMAXCƠVA
Музыка: А. Пахмутова Слова: Н. Добронравов

На трибунах становится тише…
Тает быстрое время чудес.
До свиданья, наш ласковый Миша,
Возвращайся в свой сказочный лес.

Не грусти, улыбнись на прощанье,
Вспоминай эти дни, вспоминай…
Пожелай исполненья желаний,
Новой встречи нам всем пожелай.

Пожелаем друг другу успеха,
И добра, и любви без конца…
Олимпийское звонкое эхо
Остаётся в стихах и в сердцах.

До свиданья, Москва, до свиданья!
Олимпийская сказка, прощай!
Пожелай исполненья желаний,
Новой встречи друзьям пожелай.

Припев:
Расстаются друзья.
Остаётся в сердце нежность…
Будем песню беречь.
До свиданья, до новых встреч.
1980


ДО СВИДАНЬЯ, МОСКВА - TẠMBIỆTMAXCƠVA
Nhạc: O. PakhmutovaLời: N. Dobronravov - LờiViệt: ĐỗHồngQuân.

Giờchiatay, đầylưuluyến, đangvộivã trôinhanh,
Biếtnóisaotrongyênlặngphútgiâynày.
Ôi, Misha, xintạmbiệtbạndịuhiền
Misha, Hãyquayvềvớikhurừngthắmtuyệtvời.

Đừngbuồnnhé, cùngvuilên, tronggiờphútchiatay,
Hãyghisâunhữngthángngàybaokỷniệm.
Taxanhau, nhưngtronglòngtrọnmốitìnhbênnhau,
Chúcchobạnbướclên đườngvớitốtlành.

Điệpkhúc: Vềmuônnơi, Nhữngngườibạnmếnyêu.
Đểlạitrongtráitimbao êmdịu.
Và bàicamãikhắcsâu. Hãy tin rằng
Chúng ta sẽ gặp nhau.
Cầmtaynhau, mộtlầncuối, tacùngchúcchonhau,
Chúcmãichothắmthiếttìnhyêukhôngcạn.
Olympicsẽmãicòn đẹpnhư mộtbàica,
Sẽvangvọnggiữamuôntriệunhữngtấmlòng.
Cùngchiatay, Maxcơva, tạmbiệtnhé Maxcơva,
Olympicphútgiâynàyxintạmbiệt.
Taxanhau, nhưngtronglòngtrọnmốitìnhbênnhau,
Chúcchobạnbướclên đườngvớitốtlành.

Điệpkhúc: Vềmuônnơi,
Nhữngngườibạnmếnyêu.
Đểlạitrongtráitimbao êmdịu.
Và bàicamãikhắcsâu.
Hãy tin rằng
Chúng ta sẽ gặp nhau.

Bài hát: Tạm Biệt Matxcova - Trần Hiếu

Thật lặng yên và thiêng liêng trong giờ phút chia tay.
Quá trôi nhanh những phút giây rất tuyệt vời.
Ôi Mi-sa, xin tạm biệt người bạn hiền yêu thương,
Hãy trở về với khu rừng rất diệu kỳ.
Buồn làm chi, mỉm cười đi trong giờ phút xa nhau.
Hãy khắc sâu trái tim ta những tháng ngày.
Mát-xcơ-va xin tạm biệt, hẹn gặp lại mai đây,
Những ước vọng sẽ tới gần với bao người.
Tạm xa nhau bạn mến yêu.
Kỷ niệm thương mến trong tim mang theo.
Và lời ca sẽ vang xa,
Mát-xcơ-va mãi ghi sâu lòng ta.

Т. Анцифёрова и Л. Лещенко

Các bạn thân mến, bài hát “Chiều Matxcơva” đã trở thành bài hát của cả thế giới, ai cũng đều biết đến. Nhưng trong thời đại đổi mới của nước Nga, đang cần có nhiều đổi thay về thể chế xã hội để đưa đất nước tiến lên ngày càng giàu về tiềm lực kinh tế mạnh về quốc phòng. Chúng ta vẫn thấy nước Nga thật thanh bình và với những buổi chiều thật tuyệt vời mãi mãi trong tim mỗi người. Bài hát “Chiều nước Nga, ôi tuyệt vời làm sao” do ban nhạc “Đại Bàng Trắng” trình bày xin được giới thiệu cùng các bạn, đây cũng là bài hát do lão bà nhạc sĩ Alexandra Pakhmutovasáng tác khi đã ở tuổi ngoài 80. Bà là người sáng tác hàng trăm bài ca về đề tài cách mạng, về tình yêu, về lao động sản xuất trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội. Có nhiều bài được những người yêu nhạc Nga ở Việt nam biết đến đó là “Thời thanh niên sôi nổi”, “Tạm biệt Matxcơva”, “Em không thể nào khác được”…

ЗАСТОЛЬНАЯ ВОЛХОВСКОГО ФРОНТА- NÂNG CỐC VÌ MẶT TRẬN VOLKHOV

Các bạn thân mến, bài hát được nhiều người Việt biết đến trong tiệc rượu đó là “Bài ca nâng cốc” được phỏng dịch sang tiếng Việt một đoạn hát rất hay. Đây là bài hát viết từ năm 1942 tại mặt trận Volkhov nên còn có tên là “Nâng cốc vì mặt trận Volkhov”. Bài hát ca ngợi tinh thần chiến đấu dũng cảm của quân dân xô viết ở mặt trận Volkhov tại tỉnh Leningrad từ 17.12.1941 bị phát xít Đức bao vây ngăn chặn mọi đường tiếp tế lương thực, thực phẩm, đạn dược thuốc men. Quân và dân nơi đây phải sống khổ cực gần 3 năm trời, nếu các bạn xem lại lịch sử chiến tranh thì nơi đây phải trộn mùn cưa với bột mì để làm bánh mì. Mãi tới tháng giêng năm 1943 quân đội xô viết mới thực hiện được nhiệm vụ quan trọng, chọc thủng hàng rào bao vây và đến tháng 02.1944 mới giải phóng hoàn toàn Leningrad. Bài thơ nguyên thủy được viết vào năm 1942 gồm 9 đoạn, nhưng khi hát các ca sĩ thường hát 6 đoạn đầu.



ЗАСТОЛЬНАЯ ВОЛХОВСКОГО ФРОНТА- NÂNG CỐCVÌ MẶTTRẬNVOLKHOV
Музыка И. Любана - Слова П. Шубина 1942
Редко, друзья, нам встречаться приходится,
Но уж когда довелось,
Вспомним, что было, и выпьем, как водится,
Как на Руси повелось!

Thật hiếm hoi chúng mình mới được gặp nhau các bạn ơi,
Nhưng đã có dịp đến đây rồi,
Chúng mình cùng nhớ những gì đã qua, hãy cạn ly như thường lệ,
Đó là phong tục ở trên đất Nga!

Пусть вместе с нами семья ленинградская
Рядом сидит у стола.
Вспомним, как русская сила солдатская
Немца за Тихвин гнала!

Hãy để cho gia đình Leningrad cùng với chúng ta
Ngồi bên nhau quây quần quanh bàn.
Chúng mình cùng nhớ, sức mạnh của những người lính Nga
Tống cổ quân Đức ra khỏi Tikhvin!

Выпьем за тех, кто неделями долгими
В мерзлых лежал блиндажах,
Бился на Ладоге, бился на Волхове,
Не отступил ни на шаг.

Chúng mình cùng uống vì những người bao tuần lễ qua
Đã nằm trong những chiến hào lạnh giá,
Đã chiến đấu trên hồ Ladoga và trên Volkhov,
Không hề lui dù một bước chân.

Выпьем за тех, кто командовал ротами,
Кто умирал на снегу,
Кто в Ленинград пробивался болотами,
Горло ломая врагу.

Chúng mình cùng uống vì những người chỉ huy các đại đội,
Vì những người hy sinh trên tuyết trắng,
Vì những người đã băng qua đầm lầy,
Để đập tan yết hầu của quân thù.

Ну-ка, товарищи, грянем застольную
Выше стаканы с вином,
Выпьем за Родину нашу привольную
Выпьем и снова нальем

Nào các đồng chí chúng mình cùng uống tưng bừng
Hãy cùng nâng cao ly rượu vang,
Hãy cạn ly vì Tổ quốc tự do của chúng ta
Nào cạn ly và chúng ta rót tiếp.

Выпьем за русскую удаль кипучую,
За богатырский народ!
Выпьем за армию нашу могучую,
Выпьем за доблестный флот!

Hãy cạn ly vì sức mạnh mãnh liệt của nước Nga,
Vì nhân dân cường tráng vô biên!
Hãy cạn ly vì quân đội ta hùng mạnh,
Hãy cạn ly vì hạm đội quang vinh!

Встанем и чокнемся кружками, стоя, мы
-Братство друзей боевых,
Выпьем за мужество павших героями,
Выпьем за встречу живых!

Nào cùng đứng lên thành vòng tròn cụng ly,
Chúng ta- tình huynh đệ các chiến binh,
Hãy cạn ly vì lòng dũng cảm của những người hy sinh anh hùng,
Hãy cạn ly vì cuộc gặp của những người còn sống!

Вот что случается, если встречаются
Несколько старых друзей, -
Все, что нам дорого, припоминается.
Песня звучит веселей.

Đó là những gì xẩy ra, nếu như
Một vài người bạn cũ được gặp nhau,-
Mọi thứ thật quý giá với chúng ta khi nhớ lại.
Bài ca ngân vang thấy vui hơn.

Будут навеки в преданьях прославлены
Под пулеметной пургой
Наши штыки на высотах Синявина,
Наши полки подо Мгой.

Trong truyền thuyết sẽ còn trứ danh mãi mãi
Dưới bão tố của súng máy liên hồi
Những chiến binh của chúng ta trên đồi Sinhyavin
Những trung đoàn của chúng ta dưới Mga.
НАШ ТОСТ- NÂNG CỐC
Lời Việt: Sưu tầmTrình bày: Thành Đức Hạnh
Được cùng đồng chí tưng bừng,
Họp vào ngày lễ huy hoàng,
Cùng mừng cùng hát lên muôn lời ca.

Nhớ tới phút xưa êm đềm,
Sống bên nhau xây cuộc đời,
Hát lên cho ấm bao tấm lòng.

Исполняет:Маршал Александр
Композитор (музыка):Матецкий Владимир
Автор текста (слов):Лукьянов Андрей
Год: 2010

Как объяснить тому, кто с нами не был,
Какая здесь стояла тишина,
Как с грохотом на нас упало небо,
В которое нас бросила война?
Я помню всех, кого сегодня нету,
Кто рядом шёл, наперекор судьбе.
Они ушли однажды в это небо,
И небо их оставило себе.

Мы не допели, не договорили -
Нам каждая минута дорога, -
И поднимая в небо эскадрильи,
Летим на запад, чтобы бить врага.
Давай с тобою выпьем за Победу,
Она придёт – немного погоди!
Внизу – наш дом, а это - наше небо!
Мы никому его не отдадим!