Hôm nay là ngày Kỷ niệm 65 năm quan hệ hữu nghị của hai dân tộc Việt Nam và Liên Xô - LB Nga. Có bạn nói tôi viết gì đó, vì dù sao mình cũng là người có hơn nửa đời người gắn bó với đất nước mà đối với tôi là quê hương thứ hai theo đúng nghĩa thực của nó.
Không có thời gian để viết gì hơn, tôi chỉ có Tự truyện viết năm trước, nay xin đăng lại chia sẻ với mọi người những gì mình đã trải qua, và những gì mình nhận được từ một dân tộc và đất nước vĩ đại.
Trên mạng có nhiều bài viết về tình cảm gắn bó giữa Việt Nam ta với nước Nga thông qua những kỷ niệm về con người và sự việc cụ thể.
Vừa rôi, sau hơn 30 năm được gặp lại mấy anh học năm trên cùng Khoa Toán trường ĐHTH Ba cu. Ngồi ôn lại chuyện cũ và cuộc đời sau khi tốt nghiệp, một bác có tham gia viết lách gì đó, quan tâm: Chuyện đời của cậu thú vị đấy, từ những miếng bánh mì không phải trả tiền thời SV đến khi quản lý dự án khá “nặng túi” đại diện cho TĐ Nga và nước ngoài, Kể đi, mình sẽ làm thành một câu chuyện đầy đủ.
Từ lâu, tôi đã muốn viết gì đó tưởng nhớ hương hồn những người mẹ ở LB Xô Viết và nước Nga, cảm ơn những người thân bên tôi khi mình mới bước vào đời và trưởng thành. Và nay không muốn phức tạp vì khi người khác viết sẽ không tránh khỏi “lồng” cảm nghĩ cá nhân vào chuyện vốn dĩ đã không hoàn toàn hợp “chuẩn” theo quan niệm xã hộl. Không là dân sành chữ nghĩa, hoàn toàn không có ý “tự bạch” khi viết lên đây, tôi mạnh dạn kể dần chuyện đời của mình dưới dạng Tự truyện chỉ để mong chia sẻ thực tế bản thân cho những ai quan tâm, nhất là thế hệ trẻ, hiểu thêm về cuộc sống SV ta lúc đó, về con người Xô Viết và nước Nga vốn đã là một góc trong tâm hồn tuổi thơ của nhiều người.
Câu chuyện này cũng muốn viết tặng các bạn đã có một thời trẻ trai sôi nổi và thơ mộng ở LB Xô Viết và LB Nga,
Và cũng là lời cảm ơn đất nước có những con người đã cho ta những năm tháng đó.
(Tất cả các sự kiện, địa điểm, tên người... là thật. Nhiều người cùng học và làm việc sau này với tôi có thể dễ dàng kiểm chứng).
Chuyện tình bên bờ Vorskla
1. Trại hè Thiếu nhi – nơi khởi điểm những bước ngoặt cuộc đờiHồi đó, mùa hè có tổ chức các cuộc tham quan quanh các nước CH cho SV nước ngoài học tại Liên Xô. Đi từ thủ đô Kiev hoặc Minsk bằng xe Ikarus, mỗi chuyến hơn 20 ngày, đến hơn chục thành phố. Dọc đường, đoàn mấy xe ô tô có xe cảnh sát bật đèn hộ tống, ban đêm ở lại tại nhà khách các trường ĐH hoặc khách sạn. Không biết trường các nơi khác có trích ngân quỹ gì không, còn trường tôi cho những SV học tốt tham dự, thay cho việc không được nhận học bổng Lênin (15 rúp/tháng vì không áp dụng cho SV nước ngoài).
Hè năm 71, vừa xong năm thứ nhất, cùng với dăm SV Việt Nam, tôi tham gia đoàn đi quanh Ukraina. Từ Kiev, đoàn đến thành phố Poltava, nằm khoảng giữa Kiev và Khác cốp. Buổi sáng đến thăm Trại hè Thiếu nhi bên sông Vorskla ở ngoại ô thành phố. Sau phần trọng thể, mọi người được đi chơi tự do từ trưa cho đến tối thì xe đón về. Vốn thích trẻ em, và trẻ con Nga thường nói tiếng Nga dễ nghe và giúp mình học tốt hơn, tôi làm quen và đi chơi với 3-4 em học lớp 5 trông rất dễ thương đang đùa nghịch. Các em dẫn đi khoe tất cả những gì có, từ phòng ngủ trang trí đẹp cho đến tranh mình vẽ ở Câu lạc bộ...
Gần cuối chiều, sắp đến giờ lên xe, cô bé Valya đột nhiên hỏi:
- Anh có muốn làm quen với chị của em?
- Thế chị em có đẹp như em không? – tôi hỏi để trêu cô bé, và cũng vì tò mò.
- Đẹp hơn nhiều, chị ấy đẹp nhất nhà!
Hơi ngạc nhiên, tôi hỏi có phần đùa:
- Thế thì quá tốt, nhưng tại sao em lại đi giới thiệu bạn trai giúp chi?
- Chị bảo là, khi nào gặp anh nào em thấy thích thì giới thiệu giúp. Năm nay chị ấy đã vào lớp 10, tham gia Câu lạc bộ quốc tế mà chưa có bạn thân.
Tôi bắt đầu thận trọng:
-Nhưng liệu chị em có thích anh không, làm trò cười thì không được đâu nhé!
Cô bé vạch ngay “kế hoạch” hành động: Về trường anh gửi ảnh chụp hôm nay và vài dòng hỏi thăm chị em, cứ nói là do em bảo. Chị ấy tên là Nely, nhà em chỉ có 2 chị em gái và 1 anh trai, bố mẹ em làm nghề dạy học, anh đừng có lo gì cả.
Vui vì câu chuyện chuyển hướng, nhưng khi ngồi trên xe tôi bình tâm lại: - Có thể cô bé nói vậy để mình gửi ảnh cho nó, làm gì có chuyện cởi mở đến thế. Thôi, cứ gửi tập ảnh cho cả nhóm để khỏi mang tiếng bị “hố” với cô nhóc!
Không có kinh nghiệm tiếp xúc với con gái, nhà toàn anh em trai mẹ tôi lại mất sớm, khi học phổ thông làm gì có chuyện tâm tình với ai, nhưng tôi cũng cảm nhận “trách nhiệm” của câu trả lời: Cả 2 cô, một tóc vàng một tóc hạt dẻ, đều xinh, dễ thương, và khuôn mặt khá giống Valya. Nếu mình chỉ sai thì mất bạn và làm tổn thương lòng nhiệt thành của cả 2 chị em.
Mấy ngày sau tôi mới dám trả lời:
- Được làm quen với 2 người là diễm phúc Trời ban, ai cũng tuyệt ngoài sức tưởng tượng. Nhưng nội tâm, anh cảm thấy cô tóc hạt dẻ có phần gần hơn, chắc đó là em?.
Gửi đi rồi nhưng cả tuần tôi cứ thấp thỏm…
Nhờ giao tiếp cả ngày với cô bé Valya nên tôi đoán đúng qua ánh mắt giống nhau của 2 chị em. Không hoàn toàn xanh lơ, nên sự phấn chấn nội tâm dễ nhận thấy qua những tia xanh biếc nho nhỏ...
Nely với tôi viết nhiều, thư gối đầu nhau, có lúc 2 lá một tuần. Cuối mỗi thư, bao giờ cũng có phần sửa lỗi chính tả trong bức thư trước của tôi với tít “П.С.”. Nghĩ bụng, tiếng Nga đây chắc là viết tắt của “Последний срок “ (Thời hạn cuối cùng) - cô bạn ra điều kiện không được sai nhiều hơn nữa đây!. Sau này hỏi, thì hóa ra là “P.S.” do các cô viết bằng tiếng Nga.
Cứ như vậy, khả năng hiểu và diễn đạt tiếng Nga bằng văn viết tốt dần lên, và điều này rất giúp ích cho tôi trong công việc sau này.
Khoảng tháng sau, một buổi đi học về, bà thường trực báo là có khách đang đợi. Ngạc nhiên vì mình làm gì có ai quen, bạn bè cùng trường thì đã nhảy bổ lên tầng từ lâu. Khi vào phòng Đỏ, hai ông bà chào tôi và giới thiệu:
-Chúng tôi là bác của Nely Boklag từ Poltava. Cháu nó bảo trong thành phố có người bạn thân nên đến thăm cậu. Chúng tôi quý cháu Nely lắm.
Nói chuyện với họ, tôi được biết ông dạy môn Lao động ở trường CĐ, bà là kế toán. Ông bà bảo tôi những ngày cuối tuần cứ đến chơi tự nhiên, nhà ở không xa, cách trường tôi vài bến metro. Cảm ơn ông bà, tôi nghĩ bụng: - Nely khá thật, cử cả người đến xem mình có “đui què mẻ sứt” gì không. Kiểu này thì phải cẩn thận, không thì được “chầu rìa” như bỡn!
Vài tuần một lần tôi đến chơi nhà ông bà. Bà người quê vùng Kuban, nấu món súp bors kiểu Nga rất khéo. Tôi khen ngon, bà cười: "- Thì nhà cô phải hơn nhà ăn SV chứ!". Ông bà có nhà nghỉ ngoại ô nên ngoài bốn bức tường trường ĐH, tôi cũng biết thêm công việc vườn tược của người Nga.
Không có thời gian để viết gì hơn, tôi chỉ có Tự truyện viết năm trước, nay xin đăng lại chia sẻ với mọi người những gì mình đã trải qua, và những gì mình nhận được từ một dân tộc và đất nước vĩ đại.
----------------------------------------
Trên mạng có nhiều bài viết về tình cảm gắn bó giữa Việt Nam ta với nước Nga thông qua những kỷ niệm về con người và sự việc cụ thể.
Vừa rôi, sau hơn 30 năm được gặp lại mấy anh học năm trên cùng Khoa Toán trường ĐHTH Ba cu. Ngồi ôn lại chuyện cũ và cuộc đời sau khi tốt nghiệp, một bác có tham gia viết lách gì đó, quan tâm: Chuyện đời của cậu thú vị đấy, từ những miếng bánh mì không phải trả tiền thời SV đến khi quản lý dự án khá “nặng túi” đại diện cho TĐ Nga và nước ngoài, Kể đi, mình sẽ làm thành một câu chuyện đầy đủ.
Từ lâu, tôi đã muốn viết gì đó tưởng nhớ hương hồn những người mẹ ở LB Xô Viết và nước Nga, cảm ơn những người thân bên tôi khi mình mới bước vào đời và trưởng thành. Và nay không muốn phức tạp vì khi người khác viết sẽ không tránh khỏi “lồng” cảm nghĩ cá nhân vào chuyện vốn dĩ đã không hoàn toàn hợp “chuẩn” theo quan niệm xã hộl. Không là dân sành chữ nghĩa, hoàn toàn không có ý “tự bạch” khi viết lên đây, tôi mạnh dạn kể dần chuyện đời của mình dưới dạng Tự truyện chỉ để mong chia sẻ thực tế bản thân cho những ai quan tâm, nhất là thế hệ trẻ, hiểu thêm về cuộc sống SV ta lúc đó, về con người Xô Viết và nước Nga vốn đã là một góc trong tâm hồn tuổi thơ của nhiều người.
Câu chuyện này cũng muốn viết tặng các bạn đã có một thời trẻ trai sôi nổi và thơ mộng ở LB Xô Viết và LB Nga,
Và cũng là lời cảm ơn đất nước có những con người đã cho ta những năm tháng đó.
(Tất cả các sự kiện, địa điểm, tên người... là thật. Nhiều người cùng học và làm việc sau này với tôi có thể dễ dàng kiểm chứng).
Chuyện tình bên bờ Vorskla
1. Trại hè Thiếu nhi – nơi khởi điểm những bước ngoặt cuộc đời
Hè năm 71, vừa xong năm thứ nhất, cùng với dăm SV Việt Nam, tôi tham gia đoàn đi quanh Ukraina. Từ Kiev, đoàn đến thành phố Poltava, nằm khoảng giữa Kiev và Khác cốp. Buổi sáng đến thăm Trại hè Thiếu nhi bên sông Vorskla ở ngoại ô thành phố. Sau phần trọng thể, mọi người được đi chơi tự do từ trưa cho đến tối thì xe đón về. Vốn thích trẻ em, và trẻ con Nga thường nói tiếng Nga dễ nghe và giúp mình học tốt hơn, tôi làm quen và đi chơi với 3-4 em học lớp 5 trông rất dễ thương đang đùa nghịch. Các em dẫn đi khoe tất cả những gì có, từ phòng ngủ trang trí đẹp cho đến tranh mình vẽ ở Câu lạc bộ...
Gần cuối chiều, sắp đến giờ lên xe, cô bé Valya đột nhiên hỏi:
- Anh có muốn làm quen với chị của em?
- Thế chị em có đẹp như em không? – tôi hỏi để trêu cô bé, và cũng vì tò mò.
- Đẹp hơn nhiều, chị ấy đẹp nhất nhà!
Hơi ngạc nhiên, tôi hỏi có phần đùa:
- Thế thì quá tốt, nhưng tại sao em lại đi giới thiệu bạn trai giúp chi?
- Chị bảo là, khi nào gặp anh nào em thấy thích thì giới thiệu giúp. Năm nay chị ấy đã vào lớp 10, tham gia Câu lạc bộ quốc tế mà chưa có bạn thân.
Tôi bắt đầu thận trọng:
-Nhưng liệu chị em có thích anh không, làm trò cười thì không được đâu nhé!
Cô bé vạch ngay “kế hoạch” hành động: Về trường anh gửi ảnh chụp hôm nay và vài dòng hỏi thăm chị em, cứ nói là do em bảo. Chị ấy tên là Nely, nhà em chỉ có 2 chị em gái và 1 anh trai, bố mẹ em làm nghề dạy học, anh đừng có lo gì cả.
Vui vì câu chuyện chuyển hướng, nhưng khi ngồi trên xe tôi bình tâm lại: - Có thể cô bé nói vậy để mình gửi ảnh cho nó, làm gì có chuyện cởi mở đến thế. Thôi, cứ gửi tập ảnh cho cả nhóm để khỏi mang tiếng bị “hố” với cô nhóc!
2. Thử thách đầu tiên
Nhận được mấy dòng tôi gửi làm quen cùng với tập ảnh cho các cô bé, Nely gửi cho tôi bức ảnh chụp cận cảnh với cô bạn thân Liuda học cùng lớp kèm câu hỏi: “Anh đoán xem em là ai trong ảnh?”, Không có kinh nghiệm tiếp xúc với con gái, nhà toàn anh em trai mẹ tôi lại mất sớm, khi học phổ thông làm gì có chuyện tâm tình với ai, nhưng tôi cũng cảm nhận “trách nhiệm” của câu trả lời: Cả 2 cô, một tóc vàng một tóc hạt dẻ, đều xinh, dễ thương, và khuôn mặt khá giống Valya. Nếu mình chỉ sai thì mất bạn và làm tổn thương lòng nhiệt thành của cả 2 chị em.
Mấy ngày sau tôi mới dám trả lời:
- Được làm quen với 2 người là diễm phúc Trời ban, ai cũng tuyệt ngoài sức tưởng tượng. Nhưng nội tâm, anh cảm thấy cô tóc hạt dẻ có phần gần hơn, chắc đó là em?.
Gửi đi rồi nhưng cả tuần tôi cứ thấp thỏm…
Nhờ giao tiếp cả ngày với cô bé Valya nên tôi đoán đúng qua ánh mắt giống nhau của 2 chị em. Không hoàn toàn xanh lơ, nên sự phấn chấn nội tâm dễ nhận thấy qua những tia xanh biếc nho nhỏ...
Nely với tôi viết nhiều, thư gối đầu nhau, có lúc 2 lá một tuần. Cuối mỗi thư, bao giờ cũng có phần sửa lỗi chính tả trong bức thư trước của tôi với tít “П.С.”. Nghĩ bụng, tiếng Nga đây chắc là viết tắt của “Последний срок “ (Thời hạn cuối cùng) - cô bạn ra điều kiện không được sai nhiều hơn nữa đây!. Sau này hỏi, thì hóa ra là “P.S.” do các cô viết bằng tiếng Nga.
Cứ như vậy, khả năng hiểu và diễn đạt tiếng Nga bằng văn viết tốt dần lên, và điều này rất giúp ích cho tôi trong công việc sau này.
Khoảng tháng sau, một buổi đi học về, bà thường trực báo là có khách đang đợi. Ngạc nhiên vì mình làm gì có ai quen, bạn bè cùng trường thì đã nhảy bổ lên tầng từ lâu. Khi vào phòng Đỏ, hai ông bà chào tôi và giới thiệu:
-Chúng tôi là bác của Nely Boklag từ Poltava. Cháu nó bảo trong thành phố có người bạn thân nên đến thăm cậu. Chúng tôi quý cháu Nely lắm.
Nói chuyện với họ, tôi được biết ông dạy môn Lao động ở trường CĐ, bà là kế toán. Ông bà bảo tôi những ngày cuối tuần cứ đến chơi tự nhiên, nhà ở không xa, cách trường tôi vài bến metro. Cảm ơn ông bà, tôi nghĩ bụng: - Nely khá thật, cử cả người đến xem mình có “đui què mẻ sứt” gì không. Kiểu này thì phải cẩn thận, không thì được “chầu rìa” như bỡn!
Vài tuần một lần tôi đến chơi nhà ông bà. Bà người quê vùng Kuban, nấu món súp bors kiểu Nga rất khéo. Tôi khen ngon, bà cười: "- Thì nhà cô phải hơn nhà ăn SV chứ!". Ông bà có nhà nghỉ ngoại ô nên ngoài bốn bức tường trường ĐH, tôi cũng biết thêm công việc vườn tược của người Nga.
Chỉnh sửa cuối:
