Thánh Tích cho đồng ấu (Священная история)

Священная история — история событий (преимущественно связанных с древними евреями), изложенная в Ветхом завете (начиная от сотворения мира), а также история событий, связанных с жизнью Иисуса Христа и зарождением христианства, изложенная в Новом завете.

Священная история как предмет изучения является составной частью Закона Божьего.​

CỰU ƯỚC​

Ветхий Завет — первая, древнейшая из двух (наряду с Новым Заветом) частей христианской Библии, состоящая из книг Танаха (еврейского Священного Писания), а в православии и католицизме — также и из других еврейских религиозных книг. В Ветхий Завет во всех христианских конфессиях входит 39 книг Танаха, являющегося общим священным текстом иудаизма и христианства. Кроме того, в православии и католицизме в Ветхий Завет включаются дополнительные книги, в Русской православной церкви называемые «неканоническими», а в католицизме — «второканоническими». В протестантизме дополнительные книги в Ветхом Завете отсутствуют, и состав Ветхого Завета полностью соответствует составу книг Танаха.

Книги Танаха были написаны в период с XIII по II века до н. э. на древнееврейском языке, за исключением некоторых частей книг Даниила и Ездры, написанных на арамейском языке. Неканонические (или второканонические) книги написаны в последние четыре века до н. э., отчасти на древнееврейском, отчасти на древнегреческом языках. В дальнейшем, в период с III по I века до н. э., книги, написанные на древнееврейском, были переведены на древнегреческий язык. Эти книги вошли в Септуагинту и использовались ранними христианами при формировании Ветхого Завета и сыграли важную роль в становлении христианского канона.

С христианской точки зрения Ветхий Завет является памятником первого из трёх Божиих откровений, представляющим собой подготовительное открытие Богом Самого Себя и Своей воли людям.​

SÁNG-THẾ​

Thoạt khởi, Thiên Chúa tạo giời đất, rồi tách đất khỏi nước, lại bài trí mặt đất bằng thảo mộc, nuôi cá đầy bể, cho chim thú tràn rừng. Ngài lấy thế làm hài lòng. Vậy rồi Chúa sinh nhân loại hằng sống trong sự hiệp thông trực tiếp với Tạo Hóa, hòng ca tụng Ngài.​

HADAM VÀ HAVVA​

Chúa tạc những người nguyên sơ - ông Hadam bà Havva - tựa hình vóc Mình, bèn an trí ở hoa viên diễm lệ khoảng phía Đông Địa Đàng. Ngài cho họ làm chủ vạn vật trên đất vả chúc sinh nở đầy dẫy. Vậy nhưng Chúa cấm họ xơi những cái rụng ra ở cây dạy-biết-lành-dữ. Tự bấy người hằng sống vinh phước nhờ ơn Tạo Hóa.​

SA-NGÃ VÀ TRỤC-XUẤT KHỎI ĐỊA-ĐÀNG​

Quỷ cám dỗ người khiến họ phạm trái cấm, ấy là tội khởi nguyên - nên Hóa Công trục xuất người khỏi Địa Đàng. Cũng kể như nhân loại đành đoạn giao Thiên Chúa. Người từ nay chết cả thể xác lẫn linh hồn, nhưng Chúa hứa chuộc họ khỏi mọi tội cùng sự chết thông qua Đấng Cứu Thế.​

HUYNH-ĐỆ TƯƠNG-TÀN​

Con ông Hadam bà Havva gồm Qayin với Hevel soạn lễ toàn thiêu cúng Thiên Chúa. Ngài đẹp lòng với của lễ nhà Hevel. Nhà Qayin tị bèn giết em, khiến máu đổ xuống đất. Vì trọng tội nầy, Chúa đày Qayin chạy rông khắp gầm giời, lại thích mặt làm kẻ sát nhân.​

HỒNG-THỦY VỚI THUYỀN NOA​

Hàng thế hệ sau. Nhân loại nẩy nở khắp trần, mà chẳng kính sợ Thiên Chúa nữa. Duy có nhà Noa hằng thờ Hóa Công vả khuyên người hối cải. Chúa bèn phán quyết rửa đất khỏi chước dữ bằng trận lụt lớn. Nhưng nhằm hộ mạng Noa cùng gia đình, Ngài mặc khải họ hẵng đóng một thuyền mui rất to khỏe.​

CƠN HỒNG-THỦY​

Hồng thủy dâng suốt 150 ngày, song thuyền yên vị trên mỏm Rrt. Thêm 40 ngày thời nước dần rút, ông Noa bèn thả con bồ câu đi tìm bãi cạn. Con câu lượn hai vòng rồi cũng về thuyền, phải đến lượt thứ ba Noa mới khỏi đợi chim nữa - bởi chưng lũ đã dứt.​

CẦU VỒNG LÀ DẤU GIAO-ƯỚC GIỮA CHÚA VỚI NGƯỜI​

Hồng thủy vãn thời sự sống khắp đất cũng diệt cả. Nhà Noa mới rời thuyền biện lễ toàn thiêu dâng Chúa. Ngài bèn kết ước với Noa, rằng từ rày khỏi làm hồng thủy trên đất nữa, bèn dựng một cánh cung nối giời với đất, gác lên mây, đặng đánh dấu giao ước. Tự bấy nòi giống Noa sinh sôi đầy dẫy như sao giời.​

THÁP BAVEL RẦY LOẠN​

Nhân loại ngày càng càn rỡ, bèn họp nhau dựng một tháp chọc giời hòng tự tôn. Việc ấy nghịch tới Chúa, nên Ngài đoái xuống khiến họ loạn ngữ chẳng thông đạt nhau nữa, cũng bởi thế tháp xây mãi chửa chịu xong. Chỗ ấy nay gọi Bavel, nghĩa "hỗn độn". Vậy rồi Chúa xua nhân loại tỏa đi muôn phương.​

HAVRAHAM TỔ-PHỤ CHƯ-TỘC​

Nhằm giữ trung tín, Thiên Chúa chọn ngài Havraham ngoan đạo, dụ rằng : "Ngươi khá bỏ quê cha cùng xứ sở, đặng tới đất Ta dọn sẵn. Nay mai Ta cho ngươi làm dân lớn". Vậy thầy Havraham đem phu nhân Sara cùng thằng cháu Lot đi xuống miền Knn theo chỉ định.​

ĐẤNG BA-NGÔI HIỆN-XUỐNG AVRAHAM​

Thầy Havraham ở với bà Sara cằn cỗi. Ngày nọ, có Ba Hành Giả tới tìm, vậy Havraham cung nghinh quá sức nồng hậu. Khách phán truyền bà Sara sắp sinh con trai. Phần bà Sara cơ hồ chửa tin, còn cười ồ lên. Nhưng thầy Havraham thầm vỡ rằng, đích thị Thiên Chúa viếng đấy.​

HAVRAHAM HIẾN-HI YISHAQ​

Vả quả nhiên bà Sara sinh hài nhi, bèn định danh Yishaq, nghĩa "reo cười". Chúa quyết phen này thử tín đức Havraham, bèn truyền sát tế đứa con một mà thầy ngóng đợi đã lâu. Vậy lòng nhất mực kính mộ Thiên Chúa buộc Havraham thi hành. Nhưng lúc sửa lễ toàn thiêu, Chúa sai thiên sứ hiện xuống ngăn ngài lại.​

YAAQOV LỘN-ĐẢ CHÚA​

Một hôm, Yaaqov con Yishaq đi về nhà. Nhưng có Kẻ bén gót vả vật lộn với Yaaqov. Đến khi bình minh ló dạng, Yaaqov cúi xin Ngài gia ơn. Ngài bèn phán : "Từ nay danh ngươi không còn Yaaqov nữa, mà Yisrael. Và vì ngươi dám đấu Thiên Chúa, nên mai đây thắng cả nhân loại".​

BÀO-HUYNH BÁN-ĐỨNG YOSEF​

Các anh đều tị Yosef, vì chàng được thân phụ Yaaqov quý chuộng nhất. Theo anh cả Yehuda xúi, họ bán chàng cho thương lái Ai Cập lấy hăm mươi nén bạc, lại dối cha rằng Yosef bị thú đói xé xơi rồi. Lòng ghen tương dọn lối cho các bào huynh sa sự dữ, song đừng hòng qua mắt Chúa.​

YOSEF Ở AI-QUỐC​

Sau bao phen chịu khốn nạn, cuối cùng Yosef được trở nên quan lớn Ai Cập. Nhưng một đận túng đói, các bào huynh phải lần hồi sang Ai quốc xin bánh lót lòng. Yosef mới sai đày tớ đong đầy bánh vào bao và sá hết sự dữ họ trút lên vai mình, bởi chàng vẫn nặng nghĩa huynh đệ đấy.​

ÁCH NÔ-LỆ AI-CẬP​

Chừng bốn thế kỉ sau. Hậu duệ Yaaqov - hội chúng Yisrael đã trở nên đông đảo thịnh vượng bậc nhất Ai quốc. Vậy nên perro quàng ách khổ sai lên đầu họ. Ngài hòng lo cái thế càng lớn bội của dân Chúa, bèn truyền chỉ nhận nước hết hài đồng Yisrael.​

MOSHE​

Thuở ấy có bà chẳng đành dứt sinh linh đỏ hỏn nhà mình, bèn bỏ con vào nôi đan đem giấu ở lùm sậy ven sông, bởi còn tin Chúa chửa từ rẫy nó đâu. May thay lệnh ái perro phát hiện hài tử, bèn chạnh lòng ẵm về nuôi. Vậy Moshe, nghĩa "thủy xuất tử", được Chúa chọn cởi dân Mình khỏi ách nô lệ Ai quốc.​

BỤI GAI CHÁY​

Thầy Moshe bỏ cung perro, trẩy tận núi Herev tìm cỏ nuôi chiên. Một hôm ngài thấy rờ rỡ bụi gai rậm bốc cháy mà chẳng rụi tàn. Bèn lại dòm kĩ, bỗng trong bụi có Tiếng Chúa ới gọi : "Hỡi con Ta, khá mau dẫn dân Ta - con cái Yisrael - ra khỏi đất Ai Cập... vả Ta sẽ ở cùng các con !".​

CHIÊN PHỤC-SINH​

Để trị thói vô tín bạc ác của các người Ai Cập, Thiên Chúa phán truyền rằng : Qua một đêm, mọi con đầu lòng đều chết. Nhưng Chúa hứa tha hội chúng Yisrael khi đi ngang qua nhà họ, hòng phải đánh dấu trên cửa bằng huyết chiên non sát tế. Vậy Chúa đã lập tân ước bằng lễ Phục Sinh, hay gọi Vượt Qua, nghĩa "chuyển đổi" từ sự chết sang kiếp sống vĩnh hằng.​

XUẤT AI-CẬP​

Chúa dẫn dân Yisrael ra khỏi Ai quốc, song perro vội xua quân đuổi áp Hồng Hải. Vâng lời khải của Đức Chúa, thầy Moshe giơ tay trước biển, tức thời nước rẽ đôi. Con cái Yisrael điềm nhiên sang qua như thể đất khô, còn quan quân Ai Cập chết đắm cả.​

BÁNH THIÊN-ƠN​

Trên đường vào hoang địa, dân Yisrael lâm nạn túng đói. Thầy Moshe đã nghe tiếng oán thán, bèn bảo hội chúng rằng Chúa không nỡ ruồng con cái Ngài đâu. Vậy Chúa ngự thiên quốc bèn đoái xuống những hột gì tròn mịn như sương đọng mặt đất, mà nghe mùi thơm phức có khác chi bánh phết mật.​

THẬP GIỚI-LUẬT VÀ KHẾ-ƯỚC BI​

Thiên Chúa lại ban cho thầy Moshe đôi thạch phản chạm mười lời răn để hội chúng hòng tuân thủ :

01. Ta YHWH Thiên Chúa của con, Đấng đã đem con rời Ai Cập, ra khỏi nhà nô lệ, đặng con không còn thần nào khác trước nhan Ta.

02. Chớ tạc cho mình ngẫu tượng nào theo hình những vật trên trời cao hay dưới đất thấp, hoặc nơi nước thẳm hay trong địa đạo. Cấm con phượng thờ quỳ lạy chúng nó, vì Ta YHWH Thiên Chúa của con là Đấng Tể Trị kị tà. Với kẻ nào ganh ghét Ta, thời Ta vin tội đó ở tổ tông mà giáng phạt con cái bọn ghét ganh Ta tới ba bốn đời. Nhưng Ta ban ơn sủng đến muôn ngàn thế hệ cho ai hằng kính mộ Ta và biết vâng giử lời Ta răn.

03. Chớ lạm danh YHWH Thiên Chúa của con vào việc vô bổ, vì Đức YHWH chẳng dung tha mà còn trách phạt kẻ nào mượn danh Mình làm những sự vô bổ đó.

04. Hãy nhớ ngày nghỉ để giữ làm thánh nhật. Hẵng làm việc suốt sáu ngày, nhưng dành ngày thứ bảy làm shabat cho YHWH Thiên Chúa của con. Cấm con làm việc trong ngày đó, cả cháu trai cháu gái nhà con, chí tôi gái tớ trai, đến súc vật, vả khách lạ ghé nhà con chơi. Bởi suốt sáu ngày Đức YHWH đã sáng tạo trời đất, bể khơi cùng muôn vật trong đó, rồi Ngài nghỉ ngày thứ bảy. Vì vậy, YHWH chúc phước cho shabat vả thánh hóa ngày đó.

05. Hãy hiếu kính cha mẹ, hầu cho con được sống lâu trên đất mà Đức YHWH Thiên Chúa của con hằng ban.

06. Cấm con sát nhân.

07. Cấm con tà dâm.

08. Cấm con lạm kiếp.

09. Cấm con chứng dối phương hại người láng giềng.

10. Cấm con tham muốn nhà láng giềng, cũng chớ tham luyến vợ người, hoặc tôi trai tớ gái, hay bò lừa cùng mọi vật thuộc về kẻ đó.​

LỀU-TẠM LÀM THÁNH-ĐƯỜNG NGUYÊN-SƠ​

Phụng mạng Chúa truyền, thầy Moshe cất một lều tạm làm chốn hội kiến, hòng từ rày cầu Thiên Chúa trước cộng đoàn thôi. Nhân lúc Moshe sắp vào đọc kinh, bỗng có luồng mây ứng giáng cửa lều, ấy là vinh hiển Đức YHWH đầy dẫy đền tạm. Tự bấy tín hữu hành lễ trong đền thờ Thiên Chúa, đặng xin Ngài sá tội và thanh tẩy tâm thần.​

KHUYÊN CÁC EM NHỎ : CHỚ QUÊN ƠN CHÚA !​

Những giới luật Thiên Chúa ban cho dân Ngài thông qua thầy Moshe, ấy là khuyến dụ chúng ta hằng kính mến Đức Chúa, tuân giử lời răn của Ngài, đừng để cám dỗ Ngài : "Hãy kính sợ Thiên Chúa là Đấng Muôn Trị của con và chỉ phụng hiến Mình Ngài thôi... kẻo mà... Ngài diệt khỏi cõi đất đấy".​

TIÊN-TRI SHAMUEL​

Thiên Chúa đoái lời khấn của bà Hanna dân Yisrael, ơn ban một mống nam nhi mà bà nguyện cung hiến đời nó cho Đức Ngài. Vậy trẻ Shamuel lớn lên, được Chúa chọn làm chức tiên tri. Shamuel thị kiến tai vạ sắp giáng vì thói khan tín niệm, mới khuyến dụ dân mình lánh xa ngẫu tượng hòng hướng về Thiên Chúa Vĩnh Hằng.​

SHAUL LÀM VUA KHAI-CƠ YISRAEL​

Kì mục Yisrael tới hỏi Shamuel đặt vua lên vai họ. Đoạn, thầy lấy lọ dầu xức đầu Shaul. Nhưng Thiên Chúa đã biến lòng vua nầy ra khác, nên hạo khí Ngài bỏ đi cho u linh được thể quấy quả Shaul.​

MỤC-ĐỒNG DAVID ĐĂNG-CƠ​

Thiên Chúa lại chọn mục đồng David rồi xui thầy Shamuel xức dầu cho làm tể trị Yisrael, nên tự bấy hạo khí ở cùng David. Vậy Chúa rộng ban cho kẻ được chọn cái thần khí mạnh tới nỗi quật ngã sư tử những lúc định vồ đàn chiên của người, vả kịp cứu chiên con khỏi nanh vuốt thú dữ.​

DAVID VÀ GOLYAT​

Dị nhân Golyat khi miệt Thiên Chúa quá thể, song hàng ngũ Yisrael khiếp đảm chẳng dám cự, bởi chưng hắn kiệt hiệt quá. Bữa ấy David nhân danh Chúa, bèn xung phong đấu gã khổng lồ võ trang. Tiểu anh hùng chỉ liệng hòn đá mà hạ Golyat.​

DAVID VÀ SHAUL​

Shaul vì ghen tương đưa đường mà toan hại David, nhưng bị Chúa nẫng tay trên. Ông Havishay bèn rẩy lòng trả thù thay bạn, mà David bảo chớ làm gì đức vua cả. Bấy giờ Shaul mới vỡ rằng David cứu mạng mình đấy. Song Shaul chửa chịu hối trước nhan Chúa, âu vì tị hiềm khiến lòng ngài không sao khoan hòa nữa.​

THI-THIÊN DAVID​

Đức David thuở mục súc thường gảy hạc cầm ngâm nhã ca, sau những bài ấy gom làm Thi Thiên. Đa số sách Thánh Kinh là hợp tuyển cầu nguyện mẫu, thảng hoặc gieo sấm truyền Đấng Cứu Thế : Như đức Yehoshua Xức Dầu, cùng Mẹ Ngài - Thánh Đồng Trinh Maryam hậu duệ vua David.​

RƯỚC HÒM VÀO YERUSHALAYIM​

Lúc lên vua, đức David định đô ở Yerushalayim. Để tỏ lòng kính mộ Đấng YHWH, ngài cho cử lễ rước hòm chứng Thiên Ngôn vào thành, bên trong hòm đặt đôi thạch bi thời Moshe khắc mười điều răn, mà hòm quàn tại thánh điện trên đồi Siyyon.​

VUA SHLOMO THÔNG-THÁI​

Thiên Chúa đẹp lòng với vua Shlomo, bèn đoái khấn nguyện hòng ban cho đức thông thái cùng sự công chính. Mà quả thực, ngài xét việc nào cũng phân minh cả.

Truyền rằng có hai bà nọ ganh nhau một anh hài, vua hạ lệnh bổ nó làm đôi. Vậy đứa bé được trả cho người dám la lên : "Thôi thì hãy giao cho chị kia, chỉ xin đừng giết nó !".​

TIÊN-TRI HELIYYAHU​

Lệ vương Hahav sai người truy bắt ngôn sứ Heliyyahu. Thiên Chúa bèn giấu vị tiên tri nơi đồng vắng, thường ngày có đàn quạ mang thức ăn đến cho. Vậy Chúa phù hộ ai hằng thờ kính Mình đấy.​

CON BÀ-GÓA TRÙNG-SINH​

Đợt hạn hán nọ, có bà góa nghèo nuôi ăn cho đức ngôn sứ Heliyyahu. Lúc con bà trở ốm chết, thầy Heliyyahu cầu Chúa cho đứa bé được tái sinh. Đức Chúa đoái lời khấn, bèn trả sinh khí cho con bà góa. Nhờ kì tích nầy, Chúa ơn chứng rằng Heliyyahu là tôi thuộc Mình vậy.​

THẦY HELIYYAHU THĂNG-THIÊN​

Chúa phán cùng tiên tri Heliyyahu rằng, sắp đưa thầy lên thiên đàng hằng sống. Vậy môn đồ Heliyyahu là Helisha xin đức tiên tri truyền lại quyền năng thuộc linh. Nhân khi thầy thăng thiên bằng cỗ xe sắt rực lửa, Helisha mới vỡ rằng lời mình nay đà ứng nguyện.​

VUA YOSHIYAHU TRUYỀN HỊCH​

Thầy cả Hilqiyahu tìm được cuộn Hình Thư có nhẽ đời Moshe để lại, bèn đem dâng vua Yoshiyahu xứ Yehuda. Bấy giờ vua lượt hết sách luật Thiên Chúa, mới vỡ rằng bấy chầy dân sự không tuân thủ Khế Ước nữa. Đức vua bèn triệu hội chúng đến thánh điện, đọc to các điều chép trong Hình Thư, rồi sức cho muôn người hẵng kính thờ Thiên Chúa vả biết vâng giử lời răn của Ngài.​

PHÁT-VÃNG BAVEL​

Tiên tri Yirmayahu hằng khuyên dân sự từ bỏ thần tượng, lạc thú và những tội ác. Song hội chúng không chịu sám hối trước nhan Chúa, vì vậy mà quân Bavel chinh phục. Mãi bảy mươi năm sau, Thiên Chúa mới gia ơn cho dân tộc thoát kiếp lưu đày. Tự bấy họ thành thực hối cải và nguyện tuân giử Thánh Luật.​

TIÊN-TRI DANIYYEL​

Tiểu đồng Daniyyel thuở phát vãng Bavel vẫn nhất mực trung tín Thiên Chúa, bèn nhận diễm phước là tài tiên tri. Bấy giờ thầy cảnh báo đức vua Belsharusur về ngày tận số Bavel. Nguyên là hôm ấy vua bày tiệc quá sức linh đình, để đến nỗi bất cẩn làm uế tạp thánh tước đền thờ Yerushalayim. Nhằm trị thói phạm thượng nầy, Thiên Chúa phán xét như sau : Vua Belsharusur thời bị giết, còn đô thành Bavel thất thủ.​

TIÊN-TRI YESHAYAHU​

Áng bảy thế kỉ trước Thiên Chúa Giáng Sinh, ngôn sứ Yeshayahu đã dự báo ngày chào đời của vị Mashiya - Đấng Cứu Thế, tức Chúa Yehoshua Xức Dầu. Thầy thị kiến chuẩn xác về sinh quán, sự đời, khốn nạn đến cái chết, cùng cuộc phục sinh của Ngài, hầu y những sự kiện diễn ra sau nầy và được chép trong sách Tân Ước vậy.​

THẾ-GIAN KHÔNG CÒN TỐI-ÁM​

Qua tiên tri Yeshayahu, Thiên Chúa truyền nhân loại biết rằng : Chỉ khi Đức Yehoshua Xức Dầu Con Một Thiên Chúa tái lâm, hễ ai hằng kính mộ Ngài mới được cứu độ. Ấy là lúc Thiên Quốc ở rất gần cõi đất. Các thú săn mồi cùng trẻ em sẽ chung sống mà hòa ca "thế gian từ nay không còn sự dữ nữa".​