Búp bê Matryoshka (Матрёшка)

Hồng Nhung

Quản lý cấp 2
Thành viên BQT
Супер-Модератор
Matrioska là món quà lưu niệm truyền thống Nga được không chỉ người Nga mà cả những du khách nước ngoài biết đến và yêu thích, nhưng không phải ai cũng biết rõ câu chuyện búp bê Matrioska ra đời như thế nào.
Matrioshka xuất hiện năm 1890. Nguyên mẫu của búp bê này là thân hình góc cạnh của phật Phukurum được mang từ đảo Honshu (Nhật Bản) về điền trang Abramtxevo. Thân hình khắc hoạ hình tượng nhà thông thái Phukurum có trán rộng do suy tư nhiều. Nó có thể tách ra, bên trong chứa những búp bê nhỏ hơn cũng được chia làm 2 nửa. Những búp bê kiểu này có tất cả 5 con trong 1.



Phật Phukurum (Nhật Bản)
Dựa vào hình dáng của con búp bê này thợ điêu khắc Vasili Zvezdochkin đã gọt giũa thêm, còn hoạ sĩ Sergey Maliuchin vẽ trang trí cô gái mặc váy saraphan và choàng khăn, trong tay có ôm 1 chú gà trống đen. Món đồ chơi này gồm 8 con nhỏ. Sau bức hình cô bé là cậu bé, rồi lại tiếp tục hình cô bé. 8 con búp bê, ngoài kích cỡ khác nhau, chúng còn khác nhau cả những hoạ tiết trên mình. Riêng con thứ 8 – nhỏ nhất, miêu tả một em bé được bọc trong tã. Vào thời gian đó, tên gọi Matrena (матрена) phổ biến nhất, và thế là matrioska (матрешка) ra đời.

Hoạ sĩ Sergey Maliuchin
Thợ điêu khắc Vasili Zvezdochkin
[TBODY] [/TBODY]

Matrioska "Cô gái và con gà đen"
Matrioska không phải ngẫu nhiên xuất hiện ở Nga vào cuối thế kỷ 19. Chính vào thời gian này trong giới trí thức nghệ thuật của Nga bắt đầu nghiêm túc tham gia sưu tầm những tác phẩm nghệ thuật dân gian, cũng như cố gắng tìm hiểu những truyền thống nghệ thuật dân tộc. Ngoài các cơ quan tự quản địa phương được các nhà bảo trợ ủng hộ phương tiện, còn có các hội nghệ thuật, thợ thủ công cũng được tổ chức dưới sự điều hành của các hoạ sĩ chuyên nghiệp. Tại đây nhiều thợ thủ công được đào tạo và nhiều đồ dùng và đồ chơi theo phong cách Nga được tạo ra. Sự yêu thích búp bê Matrioska được giải thích không chỉ bởi hình dáng nguyên bản, hoạ tiết trang trí của nó, mà còn tính thời thượng độc đáo theo mốt đang thịnh hành vào đầu thế kỷ 20 nhờ “các mùa kiểu Nga” của S.P. Diagilev ở Paris.

Các hội chợ thường niên ở Leiptxig đã tạo cơ hội đưa một số lượng lớn Matrioska du lịch khắp năm châu. Từ năm 1909 Matrioska Nga có mặt thường xuyên tại các buổi triển lãm ở Berlin và hội chợ thủ công hàng năm vào đầu thế kỷ 20 ở London. Nhờ buổi triển lãm lưu động do hội tàu biển và thương mại Nga tổ chức, Matrioska đã đến gần hơn với người dân các thành phố biển Hi Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và các nước Cận Đông.

Hoạ tiết của các con Matrioska ngày càng nhiều màu sắc và đa dạng về nội dung: những cô gái mặc váy saraphan, chùm khăn, cầm túi nhỏ, có một bó hoa to. Có những con Matrioska miêu tả chàng trai thổi sáo trên lưng cừu, cụ già râu tóc bạc phơ chống gậy, chú rể có bộ ria mép và cô dâu trong chiếc khăn chùm đầu. Các hoạ sĩ được thoả sức tưởng tượng. Những con Matrioska nằm trong 1 bộ được liên kết với nhau như vậy để trả lời cho nhiệm vụ chính của mình – tạo bất ngờ.


Matrioska "cô gái cầm túi nhỏ"
Như vậy, bên trong búp bê “Matrioska” có những bức vẽ về chủ đề gia đình. Ngoài nói về chủ đề gia đình, Matrioska còn hướng đến một mức độ uyên bác, giáo dục nhất định.


Matrioska "Gia đình"
Vào đâù thế kỷ 20 mối quan tâm chung tới lịch sử Nga ảnh hưởng mạnh đến đề tài được thể hiện trên Matrioska. Trong giai đoạn từ 1900 đến 1910 xuất hiện bộ matrioska miêu tả những dũng sĩ và quý tộc, trong đó tất cả chúng đều được bào giũa thành hình mũ giáp sắt. Nhân kỷ niệm 100 năm cuộc chiến Vệ Quốc năm 1912 những con Matrioska “Kutuzov” và “Napoleon” cùng quân đội của mình được sản xuất. Người anh hùng dân tộc đáng mến Stepan Razin cùng những cộng sự thân cận và nữ công tước Ba Tư được chú ý đến rất nhiều.


Matrioska "Bọn chủ đất"

Matrioska "Kutuzov"
Matrioska "Napoleon"
[TBODY] [/TBODY]


Những tác phẩm văn học dân gian được đưa vào sử dụng làm nội dung trang trí matrioska: “ Câu chuyện về nhà vua Santan”, “Ôg lão đánh cá và con cá nhỏ” cuat Pushkin, “Ngựa con – thằng gù” của P.P. Ershov, chuyện ngụ ngôn “ban nhạc bộ tứ” của I.A. Krilov,...



Matrioska "Vị vua Santa"
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn N.V. Gogol năm 1909 được ghi dấu ấn bởi sự xuất hiện bộ Matrioska khắc hoạ các nhân vật trong truyện của ông.

Theo chuyện "Viên thanh tra" của Gogol"Tara Bulba" của Gogol
[TBODY] [/TBODY]
Không hiếm những bức vẽ dân tộc học dựa theo những phác hoạ của các hoạ sĩ chuyên nghiệp và những tính cách tiêu biểu, những chi tiết trang phục truyền thống của các vùng biển Ban Tích, Cực Bắc, ...



Matrioska "Các dân tộc vùng biển Ban Tích"

Ngày nay Matrioska được làm ra từ những nghệ nhân khắp các vùng nước Nga. Chúng nổi bật bởi những đường nét, hoạ tiết và hình dáng của mình. Thường những hoạ tiết trên matrioska cho người xem thấy những nét đặc biệt của trang phục dân tộc người phụ nữ, màu sắc và những chi tiết trên nó.

Nguồn: vipdoll.ru
Dịch: Hồng Nhung
 

missdung

Thành viên thường
Nhìn chúng đẹp và đậm nét văn hóa quá. Thường những hoạ tiết trên matrioska cho người xem thấy những nét đặc biệt của trang phục dân tộc người phụ nữ, màu sắc,....
 
Top