Tác gia Aleksey Tolstoy

Ngày xửa ngày xưa có một đôi vợ chồng. Họ có một con chó trung thành. Nó canh nhà từ bé, nhưng rồi tuổi già cũng đến, và nó yếu đến nỗi không còn sủa nổi nữa.
Ông chồng ngán ngẩm với con chó lắm. Thế là ông ta lấy dây thừng buộc cổ con chó lôi vào rừng. Ông ta lôi con chó đến chỗ cây liễu (đúng ra là cây gì đó cùng họ cây liễu) và định siết cổ nó cho chết, nhưng nhìn con chó già ứa hai hàng nước mắt chứa chan thì bỗng thấy thương hại.
Ông ta thả con chó ra và đi về nhà.
Con chó ở lại trong rừng. Nó nằm dưới gốc cây với cái bụng lép kẹp và nguyền rủa phận chó của mình.
Bỗng có con Gấu đi đến:
- Sao thế Chó? Sao lại nằm ở đây thế này?
- Chủ đuổi tớ đi, không nuôi nữa.
- Thế cậu có đói không?
- Ối giời ôi, đang đói vàng mắt đây!
- Thế thì đi với tớ, tớ sẽ đãi cậu một bữa no.
Hai con cùng đi. Chúng gặp một con ngựa non.
Gấu vồ lấy con ngựa non. Con ngựa ngã lăn ra. Gấu xé toạc bụng con ngựa và bảo Chó:
- Đấy, ăn thoả thích đi, bao giờ ăn hết thì đến tìm tớ.
Chó sống vô tư, chả phải lo lắng gì nữa. Nhưng rồi ăn hết con ngựa thì Chó lại bắt đầu bị đói, nó bèn chạy đi tìm Gấu.
Gấu hỏi: - Thế nào anh bạn, ăn hết con ngựa rồi à?
- Hết rồi, lại đói rồi.
- Đói là thế nào! Cậu có biết đám phụ nữ gặt lúa ở đâu không?
- Tớ biết.
- Thế thì bây giờ chúng mình cùng đi đến chỗ chủ của cậu, tớ sẽ bắt cóc đứa bé con nhà chủ, còn cậu thì đuổi theo tớ và cướp lại. Cướp được đứa bé thì cậu đem về cho chủ. Bà chủ sẽ lại nuôi cậu như trước đây.
Gấu chạy đến cánh đồng nơi cánh phụ nữ đang gặt lúa và bắt đứa trẻ con.
Đứa bé kêu khóc, đám phụ nữ đuổi theo Gấu, đuổi mãi, đuổi mãi, nhưng không đuổi kịp, đành quay về. Người mẹ đứa bé gào khóc, đám phụ nữ cũng khóc lóc buồn bã.
Bỗng từ đâu Chó chạy đến, đuổi kịp Gấu, cướp lấy đứa bé và đem nó về trả cho người mẹ.
Đám phụ nữ kêu lên: - Xem kìa, con chó cướp được đứa bé về rồi!
Bà mẹ vui mừng không để đâu cho hết và nói:
- Từ giờ trở đi tôi sẽ không bao giờ bỏ con chó này!
Rồi bà ta dẫn Chó về nhà, đổ sữa cho uống, bẻ bánh mì cho ăn và bảo:
- Này, ăn đi nhé!
Lại nói với chồng:
- Này ông lão, phải nuôi nấng chăm sóc con chó này cẩn thận. Chính nó đã đuổi theo con gấu và cướp lại đứa con cho chúng mình đấy!
Chó béo tốt hẳn lên, sống no nê sung sướng. Và trở thành người bạn thân thiết nhất của Gấu.
Một ngày nhà chủ có cuộc vui. Đúng lúc ấy thì Gấu đến thăm Chó.
- Chào bạn Chó! Cậu sống thế nào, được ăn bánh mì đều chứ?
Chó đáp:
- Ơn trời, không những sống khoẻ mà là sống trong nhung lụa ấy chứ! Thế cậu muốn tớ đãi cậu cái gì nào? Mình vào nhà đi, chủ nhà đang nhảy múa vui lắm nên sẽ không để ý thấy đâu. Nhưng vào nhà là cậu phải chui ngay vào gầm lò sưởi nhé. Tớ sẽ đi kiếm cái gì đó đãi cậu.
Gấu đồng ý, lẻn vào nhà và chui vào nằm dưới gầm lò sưởi.
Chó thấy cả chủ nhà lẫn khách khứa đều đã say mèm bèn khuân hết đồ ăn thức uống trên bàn xuống đem đãi bạn.
Gấu uống một cốc rượu, rồi lại cốc nữa – và bắt đầu ngấm rượu. Khách cất tiếng hát. Gấu cũng cất tiếng hát phụ hoạ.
Chó lo lắng bảo Gấu:
- Đừng hát nữa, kẻo tai hoạ ập xuống đấy!
Nhưng Gấu chẳng thèm nghe mà lại còn hát rống lên to hơn trước.
Khách khứa nghe thấy tiếng rống dưới gầm lò sưởi bèn vớ lấy đòn xóc và cứ thế chọc lia lịa vào sườn Gấu.
Vất vả lắm Gấu mới vùng ra chạy thoát được.

Đấy, đi thăm bạn là thế đấy!

Cậu mèo Vaska đến nay đã già lắm, răng bắt đầu gãy bùng bục theo tuổi, thế cũng kể như mèo Vaska để tuột luôn danh hiệu Thày Săn Chuột đã lừng từ lâu trong xóm. Giờ đây cậu chỉ còn biết nằm thừ cả ngày trên trốc lò ấm hủm, nghĩ cách làm sao cho răng đừng móm nữa. Suy đi tính lại mãi một hồi, rồi cậu quyết chí đi tìm bà phù thủy già.


- Bà ơ bà ! – Cậu mèo rên gừ gừ – Hãi gán dang mớ cho cháo vớ, nhưng nhớ phả vừ xác vừa cớn, để cháo còn gạm xơng như xuơ ! (Bà ơi bà ! Hãy gắn răng mới cho cháu với, nhưng nhớ phải vừa sắc vừa cứng, để cháu còn gặm xương như xưa !)

- Được thôi ! – Bà phù thủy nói – Nhưng với điều kiện, chú phải cúng cho ta cái gì chú vớ được trước tiên.


Mèo dạ cái rụp, bèn ngoạm lấy răng sắt bà cho rồi chạy tót về nhà. Tối hôm đó mèo ta sốt ruột đi tới đi lui trong buồng, cứ khịt khịt tìm hơi chuột.

Thốt nhiên có cái gì xao động. Mèo bèn chồm tới, ấy thế, bạn biết sao không : Hụt mất rồi. Vồ lần nữa, cái bóng lại biến đi. Tiếc quá, lòng đã tức càng tức hơn.

- Thôi, cứ rình đã ! – Mèo Vaska tự trấn an như vậy, rồi nheo nheo mắt ngoái dần lại. Rồi thình lình, cậu ta nhảy phốc lên xoay lưng giống con lật đật, thế là ngoạm ngay cái đuôi mình bằng chính hàm răng sắt.

Lúc ấy không biết từ đâu, bà phù thủy hiện hình.

- Đưa đây ! – Bà bèn túm lấy đuôi như ướm hẹn.


Giao kèo kết thúc. Mèo cứ rên hừ hừ, rồi kêu meo meo, và hai hàng nước mắt tuôn lã chã. Còn gì để mà phân bua nữa, cậu ta đành từ biệt cái đuôi thôi.

Tự bấy mèo phải chịu cảnh cộc đuôi. Cậu ta vẫn cái thói nằm ườn trên trốc bếp, nhưng tự nhủ thế này :

- Đồ răng sắt chết bầm, cầu cho quỷ bắt mày đi !